ارزیابی کمی بیان ژن اگزالات اکسیداز- 1 گندم در پاسخ به بیماری فوزاریوم سنبله

گندم مهم ترین محصول زراعی تامین کننده ی نیاز های غذای انسان در جهان و به خصوص در کشور های در حال توسعه به شمار می رود. بیماری فوزاریوم سنبله گندم یکی از بیماری های مهم گندم در سراسر جهان می باشد که علاوه بر کاهش عملکرد، کیفیت دانه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. ایجاد واریته های مقاوم یکی از موثرترین روش های کنترل این بیماری محسوب می شود. هدف از این مطالعه تشخیص تغییرات احتمالی ایجاد شده در سطح رونوشت ژن اگزالات اکسیداز-1 تحت تنش تیمار های اسپور قارچ، عصاره قارچ، توکسین دی اکسی نیوالنون و سالیسیلیک اسید در گندم است. بدین منظور کشت دو رقم فلات و سومایتری در ایستگاه تحقیقات عراقی محله گرگان در طی سال زراعی 89-88 انجام شد. الگوی بیان ژن اگزالات اکسیداز-1 در طی پاسخ های دفاعی به تیمار های مذکور در دو رقم حساس و مقاوم سومایتری مورد بررسی قرار گرفت. در زمان گلدهی آلودگی با تیمار های مذکور در گلچه ی میانی خوشه انجام گرفت و خوشه ها پس از آلودگی با کیسه های پلاستیکی پوشانده شدند. از سنبله های آلوده در زمان های 0، 3، 6، 12، 24، 36، 72 ساعت و 7 روز پس از آلودگی مصنوعی با تیمار ها نمونه برداری شد. استخراج rna کل و ساخت cdna بر اساس دستورالعمل شرکت فرمنتاز صورت گرفت. افزایش بیان ژن اگزالات اکسیداز-1 در رقم مقاوم سومایتری عموماً در بازه های زمانی 12، 36 ساعت و 7 روز پس از آلودگی در تیمار های اسپور قارچ فوزاریوم، عصاره قارچ، توکسین و سالیسیلیک اسید بود اما در رقم حساس فلات افزایش بیان ژن در تیمار های توکسین و سالیسیلیک اسید در 7 روز پس از آلودگی، در تیمار عصاره قارچ در 24 ساعت پس از آلودگی و در تیمار قارچ فوزاریوم در 36 ساعت پس از آلودگی مشاهده شد. بنابراین می توان گفت ژن اگزالات اکسیداز-1 به عنوان یک pr پروتئین به دلیل بیان سریعتر در رقم مقاوم ممکن است نقش مهمی در پاسخ دفاعی گندم نسبت به قارچ f.graminearum ایفا کند.